اجرای سیستم تیلت آپ

سیستم اجرای تیلت آپ

در این روش ساخت اعضای دیواری باربر بتنی، سازه ساختمان را تشکیل می‌دهند. در این روش دیوار‌ها در محل اجرای پروژه، به صورت افقی بتن‌ریزی می‌شوند و پس از عمل‌آوری بتن، قطعه را با کمک جرثقیل در محل خود نصب می‌کنند. از روش اجرای تیلت آپ اغلب برای اجرای ساختمان‌هایی با کاربری انباری، تجاری (مراکز خرید) و اداری که در آن‌ها سرعت اجرا و مسائل اقتصادی اهمیت دارد، استفاده می‌شود. این روش، عمدتاً برای ساخت ساختمان‌های کوتاه مرتبه حداکثر تا چهار طبقه به کار می‌رود. اگرچه اکثر ساختمان‌های ساخته شده با این روش یک یا دو طبقه هستند و تعداد معدودی ساختمان بیش از چهار طبقه نیز به این روش ساخته شده‌اند.

تاریخچه سیستم تیلت آپ
روش تیلت آپ در اوایل قرن بیستم ابداع شد و اوج شکوفایی آن، حوالی نیمه قرن بیستم، پس از جنگ جهانی دوم بود، که نیاز شدیدی به اجرای سریع ساختمان وجود داشت. ایده اصلی ساخت دیوار به صورت افقی بر روی زمین و بلند کردن آن به حالت قائم به عنوان عضوی از ساختمان ایده تازه‌ای نیست. اسناد موجود حاکی از آن است که این روش در رم باستان و خاورمیانه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ساکنان ایالات متحده آمریکا در ابتدای قرن نوزدهم میلادی با ساخت دیوار‌های چوبی بر روی زمین و برپا کردن آن‌ها به حالت قائم، خانه‌ها و انبار‌های خود را می‌ساخته‌اند. در اوایل قرن بیستم میلادی، این روش برای دیوار‌های بتن مسلح پیش ساخته مورد استفاده قرار می‌گرفت. کلنل رابرت آیکن، به عنوان اولین سازنده این سیستم، تعداد زیادی از سازه‌ها را به این روش در بین سال‌های ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۰ در ایالت ایلینوی و اوهایو با استفاده از یک قالب به عرض ۲۳ متر و ارتفاع ۲/۸ متر ساخت. کلیسای یادبود زیون (صهیون) در ایلینوی نیز که در سال ۱۹۱۰ به این شیوه ساخته شده است، تاکنون پابرجاست. با این حال، استفاده از روش فوق تا پایان جنگ جهانی دوم مقبولیت چندانی در بین مجریان ساختمان پیدا نکرد. از ۱۹۵۰ میلادی با ظهور جرثقیل‌های متحرک و بتن آماده، استفاده از این روش شتابی روز افزون به خود گرفت. هم اکنون سالیانه حدود ۷۰۰۰ ساختمان در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به این روش ساخته می‌شوند. استفاده از روش تیلت آپ در ایالات متحده، استرالیا و نیوزیلند متداول بوده است. این شیوه اجرا، در سال‌های اخیر در انگلستان و ایرلند نیز رایج شده است.
  
انواع سیستم های سازه ای تیلت آپ:
به طور کلی، سیستم‌های سازه‌ای قابل اجرا به روش تیلت آپ، به شرح زیر هستند:
۱- سیستم جعبه‌ای: اکثریت قریب به اتفاق ساختمان‌های ساخته شده به روش تیلت آپ دارای سیستم جعبه‌ای هستند. سیستم سازه‌ای جعبه‌ای متشکل از دیافراگم‌های سقف و دیوار‌های بتن مسلح است که در آن دیوار‌های بتن مسلح به صورت تیلت آپ اجرا می‌شوند. در این سیستم سازه‌ای، دیافراگم‌های سقف بار‌های جانبی وارده بر سازه را به دیوار‌های بتن مسلح منتقل می‌کنند. این دیوار‌ها به صورت دیوار برشی، نیرو‌های فوق را به شالوده بتن مسلح منتقل می‌کنند.
۲- سیستم قاب صلب: این سیستم سازه‌ای، متشکل از تعدادی قاب خمشی بتن مسلح صلب است که در دو جهت عمود بر هم قرار می‌گیرند. وظیفه باربری ثقلی و جانبی سازه، بر عهده این قاب‌ها است. دیوار‌ها در این سیستم غیر‌سازه‌ای هستند و صرفاً به صورت دیوار‌های نما و در بسیاری از موارد با اتصالات خشک اجرا می‌شوند. در این نوع سیستم، امکان ایجاد تغییرات و توسعه احتمالی در طول دوره بهره‌برداری، با سهولت بیشتری (نسبت به سیستم‌های جعبه‌ای) وجود دارد.
۳- سیستم ترکیبی: سیستم ترکیبی از تلفیق دو سیستمی که پیشتر تشریح شد، یعنی سیستم سازه‌ای جعبه‌ای و قاب صلب، در پلان به دست می‌آید، در این حالت اغلب در یک راستای اصلی پلان از دیوار‌های برشی و در راستای عمود بر آن از قاب‌های خمشی بتن مسلح استفاده می‌شود.

‌روش‌های نوین صنعت ساختمان سازی‌
‌روش tilt up
‌metal stud و wood stud
‌Base Isolatoror dumper

روش تیلت آپ
این روش برای انبوه سازی و اجرای ساختمان‌های بزرگ مناسب است. Tilt up یا tilt wall یا tilt slabb یکی از روش‌های نوین و متداول ساختمان سازی در سراسر شمال امریکا، استرالیا، نیوزاند است. هر چند این روش مقرون به صرفه است ولی وقت و زمان کمتری را صرف می‌کند. عملکرد ضعیف آن در برابر زلزله، استفاده از الزامات مقاوم سازی لرزه‌ای را در ساختمان‌های قدیمی را ضروری کرده است. در روش tilt up، اجزای بتنی (دیوار،ستون و …) به صورت افقی روی دال بتنی قرار می‌گیرند.

مزایای tilt Up

سرعت ساخت و اجرای بالا
حذف قالب‌های عمودی‌، داربست بندی
صرفه اقتصادی
دوام و انعطاف پذیری در طراحی
نقل و انتقال سریع، ایمن و راحت پنل‌های بتنی tilt up بر دال بتنی
بتن آماده در دسترس
آرماتوربندی راحت
امکان توسعه آسان این نواع ساختمان‌ها
استفاده از نیروی کار محلی و غیر متخصص
ایجاد طرح‌های متنوع معماری با استفاده از پانل‌های tilt up
این پانل‌ها جاذب صوت بوده و محیطی آرام را فراهم می‌کنند.
دیوارهای بتنی Tilt UP عایق حرارتی بوده و هزینه‌های گرم و خنک کردن ساختمان را به حداقل می‌رساند.
هزینه نگهداری این ساختمان‌ها کم است.
‌ساختمان Tilt-Upp می‌تواند رنگ نشده و بدون هیچگونه اثر نامطلوبی باقی بماند.

موارد استفاده از روش تیلت آپ
سیستم اجرای تیلت آپ که بیشتر به عنوان روش اجرا، قابل طرح است تا سیستم ساختمانی، معمولاً به روشی گفته می‌شود که در آن اعضای دیواری باربر بتنی، سازه ساختمان را تشکیل می‌دهند. در این روش دیوار‌ها در محل اجرای پروژه، به صورت افقی بتن‌ریزی می‌شوند و پس از عمل‌آوری بتن، قطعه را با کمک جرثقیل در محل خود نصب می‌کنند.

از روش اجرای تیلت آپ اغلب برای اجرای ساختمان‌هایی با کاربری انباری، تجاری (مراکز خرید) و اداری که در آن‌ها سرعت اجرا و مسائل اقتصادی اهمیت دارد، استفاده می‌شود. این روش، عمدتاً برای ساخت ساختمان‌های کوتاه مرتبه حداکثر تا چهار طبقه به کار می‌رود. اگرچه اکثر ساختمان‌های ساخته شده با این روش یک یا دو طبقه هستند و تعداد معدودی ساختمان بیش از چهار طبقه نیز به این روش ساخته شده‌اند.

بررسی نقاط قوت و ضعف سیستم تیلت آپ
نقاط قوت سیستم‌
امکان طراحی مدولار با این سیستم فراهم است. خصوصاً زمانی که قطعات مشابه باشند یا اینکه امکان استفاده از قطعات آماده برای قالب‌بندی فراهم باشد، سرعت اجرا افزایش و هزینه‌ها نیز به طور محسوسی کاهش می‌یابد.
بازشو را می‌توان به سهولت در دیوار بتنی قالب‌بندی کرد، اما، محدودیت سطح برای مقدار بازشدگی در دیوار‌های باربر وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
این سیستم می‌تواند با نمای بتنی نمایان یا انواع قطعات چسبیده به آن، با طرح‌های مختلف، در نظر گرفته شود. این امر باعث می‌شود هزینه‌های مربوط به نما به حداقل برسد. در عین حال، پیش ساخته بودن نما باعث می‌شود از کیفیت و تنوع بالاتری، در مقایسه با دیگر نما‌های اجرای درجا، برخوردار باشد.
این سیستم، از نظر تجهیزات، قطعات مورد استفاده در تجهیزات، و مواد اولیه، وابستگی چندانی به فناوری خارجی ندارد.
نیروی انسانی اجرایی در این سیستم با آموزش اندکی قادر به انجام بخش اعظم اقدامات می‌باشد.
برای اجرای این سیستم، ابزار‌های کمکی خاصی نیاز نیست. ابزار مورد نیاز به تعداد محدود و به راحتی در دسترس هستند.
از بهبود‌هایی که در این سیستم برای اجرا حاصل شده است، سهولت اجرا (با ویبره مناسب) و امکان حصول اطمینان از یکنواختی بتن‌ریزی است.
هوابندی دیوار‌های خارجی در این سیستم به نحو مطلوبی تامین می‌شود. برای آب‌بندی مناسب، لازم است جزییات اجرایی لازم در نظر گرفته شود. در صورتی که از عایق معدنی یا از عایق پلیمری با نفوذ‌پذیری بخار آب بالا استفاده شود، لازم است ملاحظات لازم برای جلوگیری از میعان در نظر گرفته شود.
مواد و مصالح به کار رفته از نظر انتظارات و استاندارد‌های زیست‌محیطی، مشکل خاصی ندارند.
این سیستم، مانند دیگر سیستم‌های بتنی، در صورت اجرای مناسب لایه‌های بتنی، عملکرد مناسبی در برابر هوازدگی، محیط‌های خورنده، تابش شدید آفتاب و تکانه‌های حرارتی خواهد داشت. در حالت اجرای خوابیده، تامین این انتظارات با سادگی بیشتری تامین می‌شود.
از دیگر نقاط قوت این روش، کاهش نیاز به داربست‌بندی برای اجرای نما است. زیرا کار‌های مربوط به نما، هنگام بتن‌ریزی و در سطح زمین انجام می‌شود.
اتلاف و ضایعات مصالح و فرآورده‌ها در روند ساخت، در مقایسه با حالت‌های متعارف، به طور محسوسی کمتر است.
هزینه‌های اجرای دیوار‌ها در این سیستم نسبت به مشابه سنتی درجا و پیش ساخته آن، کمتر است، زیرا نیاز به قالب و عملیات قالب‌بندی کاهش یافته و نیز حمل و نقل پانل‌ها، خیلی کمتر از حالت‌های پیشین است. در ضمن، امکان اجرای نما هم زمان با دیوار اصلی وجود دارد.

نقاط ضعف سیستم‌
این روش اجرا بیشتر برای ساختمان‌های کوتاه مرتبه در نظر گرفته شده است و حداکثر تعداد طبقات ساختمان، با توجه به محدودیت‌های اجرایی به ۴ طبقه محدود می‌شود. بدیهی است افزایش تعداد طبقات مسائل اجرایی را با پیچیدگی‌هایی همراه می‌سازد و در این حالت دیگر توجیه قوی برای استفاده از این سیستم وجود ندارد.
در زمینه طراحی، الزام وجود دیوار‌های سازه‌ای باعث می‌شود، آزادی عمل در طراحی ساختار اصلی معماری اندکی کمتر از سیستم‌هایی نظیر تیر ستون بتنی یا اسکلت فلزی (بادبنددار یا قاب خمشی) باشد. در نتیجه، میزان اختیار در تعیین ابعاد فضا‌ها، در مقایسه با دیگر سیستم‌های نام برده کمتر است.
این سیستم از نظر نما محدودیت‌های فراوانی دارد و تنها در مورد نما‌های کاملاً مسطح و دو بعدی قابل توجیه است. به عبارت دیگر، در صورت کاربرد این روش اجرا، در معماری امکان ایجاد تورفتگی‌ها و بیرون‌زدگی‌ها در نما کاملاً منتفی می‌شود.
این سیستم در مقایسه با سیستم‌های متداول (حتی در مقایسه با دیوار‌ها و سقف‌های سیستم‌هایی نظیر تونلی) و خصوصاً نسبت به سیستم‌های نوین (نظیر LSF) سنگین است و مصرف مصالح اصلی (بتن و میل‌گرد) قابل ملاحظه است. لازم به توضیح است در اکثر موارد، افزایش مصرف مصالح اصلی به دلیل بار‌های وارد شده در زمان جابجایی و نصب دیوار است.
با توجه به سنگین بودن قطعات بتنی مورد استفاده، وجود جرثقیل و دیگر امکانات سنگین نصب الزامی است.
امکان تغییر ابعاد قطعات، پس از تولید منتفی است. در نتیجه، در صورت وجود اشتباه در ساخت قطعه ( ابعاد، میل‌گرد‌گذاری و … ) لازم است قطعه مجدداً ساخته شود.
امکان دسترسی به مدار‌های تاسیسات مکانیکی و الکتریکی در دوره بهره‌برداری وجود ندارد، و در صورت بروز مشکل، در اکثر موارد لازم خواهد بود مدار جایگزینی به صورت روکار اجرا شود.
قابلیت تامین انتظارات در خصوص ایمنی در برابر حریق بدون نیاز به در نظر گرفتن تمهیدات ویژه وجود دارد.
عدم تامین انتظارات (در صورت عدم استفاده از لایه‌های ارتجاعی میراگر صوت) در خصوص صدابندی کوبه‌ای سقف‌های بین طبقات.
برای اجرای دیوار با این روش، نیاز به کارگاه بزرگ برای اجرا وجود دارد. توالی فعالیت‌ها، زمانی که کارگاه کوچک باشد با مشکلاتی رو‌به‌رو می‌شود. این امر زمانی تشدید می‌شود که لازم است پانل‌ها، یکی پس از دیگری ساخته و برپا شوند.
محدودیت‌های فصلی در خصوص اجرای این سیستم، در اکثر موارد مشابه سیستم‌های متداول است. در صورتی که دمای متوسط هوا در زمان بتن‌ریزی پایین باشد، در این سیستم نیز باید تمهیدات لازم برای محافظت بتن در برابر یخ‌زدگی در نظر گرفته شود. در عوض محافظت قطعات بتن‌ریزی شده (در برابر یخ‌بندان) اندکی ساده‌تر از مورد اجرای دیوار بتنی (به صورت عمودی) است. در مورد عمل‌آوری و کنترل رطوبت و تبخیر نیز می‌توان گفت با تمهیدات ساده‌ای قابل کنترل است.
با توجه به این نکته که نمای دیوار به صورت پیش ساخته اجرا می‌شود، عایق حرارتی می‌تواند در طرف خارج (به صورت پیش ساخته) یا داخل ساختمان (پس از برپاسازی دیوار‌ها و اجرای سازه ساختمان) در نظر گرفته شود و مشکل اجرایی خاصی وجود نخواهد داشت.
تامین انتظارات در خصوص صدابندی دیوار‌های خارجی، در صورتی که ضخامت لازم برای لایه بتنی تامین شود و یا از عایق‌های حرارتی معدنی برای بهبود عملکرد صوتی دیوار استفاده شود، امکان‌پذیر است و از این بعد وضعیت مشابه روش‌های اجرای متداول است.
نگهداری قطعات قالب‌گیری شده، صرفاً در روز‌های اول پس از بتن‌ریزی، به دلیل لازمه تامین شرایط مناسب برای عمل‌آوری بتن، از حساسیت خاصی برخوردار است.
برای انبارداری قطعات آماده شده، نیازی به فضای سرپوشیده نیست، و معمولاً این کار به سهولت در کارگاه اجرا انجام می‌گیرد.
در روش تیلت آپ، اجزای بتنی یعنی دیوارها، ستون‌ها وتکیه گاه‌ها بر روی دال بتنی قرار می گیرند به این معنی که دیوار‌ها در محل اجرای پروژه، به صورت افقی بتن ریزی می‌شوند و پس از عمل آوری بتن، با کمک جرثقیل در محل خود نصب میشوند. معرفی و توسعه‌ی روش‌های اجرای اقتصادی سازه‌های نوین در ایران از اهداف خاص این پژوهش است. ‌

مراحل اجرای سیستم Tilt _up

بعد از آنکه پانل های بتنی محکم و سخت شدند توسط کابل هایی که به پانل ها قلاب شده اند به جرثقیل متصل میشوند. اندازه جرثقیل به ارتفاع و وزن پانل های بتنی بستگی دارد اما در کل دو تا سه برابر اندازه بزرگترین پانل میباشد. جرثقیل باید پانل را از حالت افقی به حالت ایستاده در بیاورد, بنابراین کارگران پانل های بتنی را برای قرار گرفتن در حالت عمودی هدایت میکنند, سپس جرثقیل آن را در جای خود قرار میدهد. سایر پانل های بتنی نیز به همین روش در جای خود و روی پایه نصب میشوند. بعد از آنکه تمام پنل های سازه ای تیلت آپ نصب شدند, کارگران هر نوع شیار و فاصله ای که بین دیوارهاست پر میکنند و با سندبلاست یا رنگ دیوارها را پوشش میدهند. بعد از آن به نصب سیستم سقف پرداخته و سپس مراحل کار در داخل ساختمان را شروع میکنند.